همه چیز درباره ی آجر نسوز

آجرنسوز یا آجر آتش‌گیر (Firebrick) یک نوع آجر با خصوصیات ویژه است که برای ساخت قطعاتی که در معرض حرارت بالا قرار می‌گیرند، مانند کوره‌های صنعتی، پخت‌کاری‌های صنعتی، آجرافزارهای دودکش، اجزای دیواره‌های اجاق‌های گاز و سایر محیط‌هایی که باید با حرارت بالا سازگار باشند، استفاده می‌شود. آجرنسوز از موادی مانند خاک رس، بوکسیت، کائولن، شن و آهک با کیفیت بالا تهیه شده است و قابلیت مقاومت در برابر حرارت بالا، خوردگی، سایش و فشار را دارا می‌باشد. این آجرها به دلیل ویژگی‌های خاص خود، به عنوان یکی از مهمترین مصالح ساختمانی در صنایع مختلف مانند صنایع آهن، سیمان، شیمیایی، غذایی و ... استفاده می‌شود. هیرکانا سازه با داشتن چندین سال سابقه فعالیت در زمینه طراحی دکوراسیون داخلی آماده ارائه ی هرگونه مشاوره رایگان به شما عزیزان می باشد.

 

 

مزایای آجر نسوز

◘ عدم گسترش حرارت

 آجر نسوز قابلیت گسترش حرارت را ندارد، بنابراین جلوگیری از خرابی های ساختمانی در اثر حرارت امکان پذیر است.

◘ عایق حرارتی

آجر نسوز به دلیل ساختار سفت و مقاوم خود، به عنوان عایق حرارتی در برابر گرما و سرما استفاده می‌شود و می‌تواند به کاهش هزینه‌های انرژی مرتبط با سیستم‌های گرمایش و سرمایش کمک کند و می تواند برای کنترل دمای داخلی ساختمان استفاده شود.

◘ مقاومت در برابر آتش سوزی

 به دلیل اینکه آجر نسوز باعث پخش حرارت و کنترل آتش سوزی می شود، ساختمان هایی که از این نوع آجر ساخته شده اند، به صورت چشمگیری مقاومت بیشتری در برابر آتش سوزی دارند.

◘ مقاومت در برابر حرارت

 آجر نسوز می تواند در دماهای بالا به صورت پایدار باقی بماند و حریق را کنترل کند.

◘ رطوبت گیری

 آجر نسوز به خوبی رطوبت را جذب نمی کند و به همین دلیل می تواند برای ساختمان هایی که در مناطق با فشار بالای رطوبت قرار دارند، استفاده شود.

◘ مقاومت در برابر حریق

 آجر نسوز به دلیل دارا بودن خاصیت ضدحریق، به عنوان جایگزین مناسب برای مصالح ساختمانی در مناطقی که در معرض خطر آتش سوزی هستند استفاده می‌شود.

◘ مقاومت در برابر آب

 آجر نسوز به دلیل دارا بودن ساختار سخت و چگالی، مقاومت بالایی در برابر آب دارد و برای استفاده در مناطقی که با رطوبت بالا مواجه هستند مناسب است.

◘ مقاومت در برابر شکستگی

آجر نسوز به دلیل ساختار سخت و چگالش، در برابر شکستگی مقاومت بالایی دارد و برای ساخت بنایی مقاوم در برابر زلزله بسیار مناسب است.

◘ سهولت در نصب

آجر نسوز نصب و استفاده آسانی دارد و به عنوان جایگزین مناسب برای سایر مصالح ساختمانی مانند بتن و فولاد استفاده می‌شود.

◘ مقاومت در برابر مواد شیمیایی

 آجر نسوز به دلیل دارا بودن ساختار چگالش و مقاومت در برابر مواد شیمیایی، برای استفاده در صنایعی که با مواد شیمیایی سخت و ناهنجار مواجه هستند، مناسب است.

◘ بازیافت پذیری

آجر نسوز به دلیل داشتن زندگی مفید طولانی و قابلیت بازیافت، به عنوان یکی از مصالح ساختمانی پایدار و بازیافت‌پذیر شناخته می‌شود و می‌تواند به حفظ منابع طبیعی کمک کند.

 

 

معایب آجر نسوز

• قیمت بالا

قیمت آجر نسوز بسیار بالا است و به دلیل داشتن هزینه تولید بالا و نیاز به تکنولوژی پیشرفته، برای ساختمان‌های بزرگ قابل استفاده نیست.

• وزن بالا

 آجر نسوز دارای وزن بالایی است که باعث می شود نصب آن بر روی سازه ها و ساختمان های بلند و بزرگ مشکلاتی را به دنبال داشته باشد و نیاز به سیستم‌های خاص برای حمل و نصب دارد.

• حساسیت به خوردگی

در برخی موارد، آجر نسوز دارای حساسیت به خوردگی است و در صورت عدم توانایی در کنترل رطوبت ممکن است باعث تخریب سازه شود.

• نیاز به مکان بزرگ

برای تولید آجر نسوز نیاز به اتاق‌ها و مکان بزرگی است که برای بسیاری از کارخانه‌ها قابل دسترسی نیست.

• محدودیت در طراحی

 آجر نسوز به دلیل اندازه و شکل ثابت، محدودیت‌هایی در طراحی ساختمان ایجاد می‌کند و ممکن است در برخی موارد نتوان از آن در طراحی‌های خاص استفاده کرد.

• نیاز به نگهداری

 آجر نسوز برای حفظ وضعیت خود نیاز به نگهداری و تعمیرات دوره‌ای دارد و اگر نگهداری نشود، ممکن است عمر مفید آن کاهش یابد.

• زمان اجرایی طولانی‌تر

نصب آجر نسوز نسبت به سایر مصالح ساختمانی مانند بتن و فولاد، زمان اجرایی طولانی‌تری دارد.

• قابلیت شکست نسبتاً بالا

 در صورتی که آجر نسوز به شکل مناسب و با کیفیت تولید نشود، قابلیت شکست و خرابی نسبتاً بالایی دارد.

• زمان خشک شدن طولانی

پس از نصب آجر نسوز در ساختمان، زمان لازم برای خشک شدن آن و ایجاد مقاومت کافی برای مقابله با حرارت و آتش، زمان زیادی را می‌طلبد که ممکن است برای پروژه‌هایی با زمان محدود مشکل ساز شود.

 

 

کاربرد آجر نسوز

آجر نسوز به دلیل مقاومت بالا در برابر حرارت و آتش، در بسیاری از بخش‌ها و صنایع مورد استفاده قرار می‌گیرد.

1- ساختمان های مسکونی و تجاری

 آجر نسوز به عنوان یکی از مواد ساختمانی با مقاومت بالا در برابر حرارت و آتش سوزی، در ساختمان های مسکونی و تجاری استفاده می شود.

2- صنایع نفت و گاز

در صنایع نفت و گاز که با حرارت و آتش در ارتباط هستند، از آجر نسوز برای ساخت سازه‌های حفاظتی و آتش‌بندی و برای ساخت تجهیزاتی مانند مبدل های حرارتی استفاده می‌شود.

3- کوره های صنعتی

در صنایعی که نیاز به کوره‌هایی با دمای بالا دارند، از آجر نسوز برای ساخت کوره‌های آتش‌بند استفاده می‌شود.

4- صنایع فولاد

 آجر نسوز به عنوان پوششی برای کوره های فولادسازی و صفحه های حرارتی استفاده می شود.

5- اجزای خودرو

آجر نسوز به عنوان جزء اصلی در سیستم جذب حرارت خودروها استفاده می شود.

6- پخت سرامیک

 در صنعت پخت سرامیک، از آجر نسوز برای ساخت کوره‌هایی استفاده می‌شود که دمای بالایی نیاز دارند.

7- ساختمان‌های پزشکی

 در ساختمان‌های پزشکی که نیاز به مواد ساختمانی با مقاومت بالا در برابر حرارت و آتش دارند، از آجر نسوز استفاده می‌شود.

 

 

کاربرد آجر نسوز در ساخت و ساز

آجر نسوز به عنوان یک ماده ساختمانی با مقاومت بالا در برابر حرارت و آتش سوزی، در صنعت ساخت و ساز کاربردهای گسترده ای دارد. در ادامه به بیان تعدادی از کاربردهای آجر نسوز در ساخت و ساز می پردازیم.

1- سقف و دیوارهای فضاهای باز

 آجر نسوز به دلیل مقاومت بالای خود در برابر حرارت و آتش سوزی، در ساخت سقف و دیوارهای فضاهای باز مورد استفاده قرار می گیرد.

2- پوشش دادن به کوره ها

آجر نسوز به عنوان پوششی برای کوره های صنعتی و کوره های فولادسازی استفاده می شود.

3- روکش کف

در برخی از محل هایی که ممکن است با دمای بالای حرارتی مواجه شوند، آجر نسوز به عنوان روکش کف استفاده می شود تا از خطرات آتش سوزی جلوگیری شود.

4- ساخت کانال های خنک کننده

آجر نسوز به عنوان یک ماده ساختمانی با ویژگی های عایق حرارتی بسیار خوب، در ساخت کانال های خنک کننده استفاده می شود.

5- ساخت دیوارهای جداره ای

در برخی از صنایع نظیر صنایع نفت و گاز، دیوارهای جداره ای با آجر نسوز سفید پوشش داده می شوند تا از حرارت بالا درون کانال ها جلوگیری شود.

 

 

انواع آجر نسوز

• آجر نسوز سیلیکاتی

این نوع آجر با استفاده از موادی مانند شن، سیلیس و سیمان تولید می‌شود و بسیار مقاوم در برابر حرارت و آتش است. همچنین این آجر به دلیل وزن کمتر، قابلیت نصب آسانتری نسبت به آجر نسوز دیگر دارد.

• آجر نسوز آلومینایی

 این نوع آجر با استفاده از موادی مانند بوکسیت، آلومینا و آهک تولید می‌شود و به دلیل دارا بودن خاصیت نسوزی بسیار مناسب برای استفاده در محیط‌هایی است که در معرض حرارت بالا هستند.

• آجر نسوز شاموتی

این نوع آجر با استفاده از موادی مانند مولیت، آتابک، زئولیت و سیمان تولید می‌شود و به دلیل خاصیت نسوزی که دارد، بسیار مناسب برای استفاده در محیط‌هایی است که در معرض حرارت بالا هستند. لازم به ذکر است که هر نوع آجر نسوز باید با توجه به نوع کاربری و شرایط محیطی مناسب برای استفاده انتخاب شود.

• آجر نسوز کوره

آجر نسوز کوره، یک نوع آجر با مقاومت بالا در برابر حرارت و آتش سوزی است که به عنوان پوششی برای دیواره‌ها و فضای داخلی کوره‌های صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع آجر، تحت شرایط بسیار داغ و غیر قابل تصور قرار می‌گیرد و برای مقاومت در برابر دمای بالای حرارتی و جلوگیری از خروج حرارت از کوره به کار می‌رود.

• آجر نما

یکی از کاربردهای آجر نسوز، در ساخت آجر نما است. آجر نما یکی از روش‌های ساخت دیوارهای ساختمانی است که در آن از آجر به صورت خشک استفاده می‌شود. در ساخت آجر نما، معمولاً از آجر نسوز با رنگ‌ها و طرح‌های مختلف استفاده می‌شود.

• آجر نسوز شومینه

شومینه‌ها برای خروج گازهای دودی از داخل ساختمان به بیرون و کنترل دمای داخل ساختمان استفاده می‌شوند و به دلیل اینکه با حرارت و آتش در معرض قرار می‌گیرند، باید از موادی ساخته شوند که قابلیت مقاومت در برابر حرارت و آتش را داشته باشند.

• طراحی نما ساختمان با آجر نسوز

طراحی نما ساختمان با آجر نسوز می‌تواند به عنوان یکی از روش‌های زیبا و مقاوم برای ساختمان‌ها به شمار رود. با استفاده از آجر نسوز، می‌توان طرح‌های مختلفی از جمله طراحی های سنتی و مدرن برای نمای ساختمان ایجاد کرد.

 

 

آجر نسوز چگونه ساخته می شود؟

آجر نسوز معمولاً از مواد معدنی مانند سیلیکات، آلومینا، مولیبدن، کروم و زیروکونیوم تهیه می‌شود. این مواد به صورت پودر به داخل یک قالب ریخته شده و با اعمال فشار و حرارت بالا به صورت کاملاً جامد تبدیل می‌شوند. علاوه بر این، برای تهیه آجر نسوز می‌توان از فیبرهای سیلیکاتی نانو و فیبر کربن نیز استفاده کرد. آجر نسوز، به طور کلی از دو قسمت مشترک در ساختارش تشکیل شده است: مقدار زیادی از شن و سیلیس، که از کانی‌های معدنی بدست آمده است و یک ماده پایه چسبنده همچون کائولین است. در ادامه مراحل ساخت آجر نسوز را شرح خواهیم داد.

1- آماده سازی مواد اولیه:

شن و سیلیس با آب مخلوط شده و به عنوان ماسه فشرده می شوند. در ادامه، کائولین به آن اضافه می شود.

2- تخلیص مواد:

در این مرحله، مواد با تغییرات دمایی متفاوت، تصفیه می شوند و به صورت رس یا لعاب مخمری در می آیند.

3- شکل دهی:

رس به صورت کوره های بزرگی تزریق می شود و به صورت آجرهای مورد نظر شکل داده می شود. سپس، آجرها درون کوره های بالا دما قرار می گیرند تا خشک شوند.

4- پس از خشک شدن، آجرها در کوره های دیگر با دمای بیشتر و فشار بیشتر قرار می گیرند تا به عنوان آجر نسوز در آید.
5- پس از خروج از کوره، آجرهای نسوز در مرحله پایانی شامل برش و سطح دهی می شوند.

 

 

نصب آجر نسوز در ساختمان‌ها

1- آماده‌سازی سطح

 قبل از نصب آجر نسوز باید سطحی که قرار است آجرها بر روی آن قرار گیرند، به طور کامل آماده شود. این شامل تمیز کردن سطح از گرد و غبار و دیگر آلاینده‌ها، بررسی صافی سطح و حذف هرگونه نقص و ترکیدگی است.

2- انتخاب آجر نسوز

 برای نصب آجر نسوز باید نوع و اندازه مناسب آجر را انتخاب کرد. آجر نسوز باید با محیط ساختمان سازگاری داشته باشد و برای جلوگیری از خطاهای نصب، باید به دستورالعمل تولید کننده آجر نسوز توجه کرد.

3- تعیین نوع نصب

 برای نصب آجر نسوز، می‌توان از دو روش عمودی و افقی استفاده کرد. در روش عمودی، آجرها عمودی بر روی سطح نصب می‌شوند، در حالی که در روش افقی، آجرها به صورت افقی بر روی سطح نصب می‌شوند. هر یک از این روش‌ها بسته به نیاز و سبک ساختمان قابل انتخاب هستند.

4- استفاده از ملات

برای اتصال آجر نسوز به همدیگر و به سطح نصب، از ملات استفاده می‌شود. ملات باید با رنگ آجر نسوز هماهنگ شده و درستی آن باید به دقت بررسی شود.

5- نصب نوار عایق حرارتی

در نصب آجر نسوز، نوار عایق حرارتی نیز باید نصب شود تا از انتقال حرارت به دیگر قسمت‌های ساختمان جلوگیری شود.

6- رعایت استانداردها

در نصب آجر نسوز، باید به رعایت استانداردهای مربوط به ساختمان و مصالح مورد استفاده توجه کرد. این شامل استانداردهای مربوط به مقاومت برابر حریق، عایق حرارتی، و مقاومت در برابر زلزله و بار بادی می‌شود.

7- توجه به جزئیات

در نصب آجر نسوز، جزئیات نیز بسیار مهم هستند. باید به جزئیات مانند تراز کردن آجرها، قرار دادن آجرها با فاصله مناسب از هم، استفاده از ابزارهای مناسب برای برش و تنظیم آجرها، و محاسبه دقیق تعداد آجرهای مورد نیاز توجه کرد.

 

 

قیمت آجر نسوز

قیمت آجر نسوز ممکن است بسته به متراژ و نوع آجر، تولید کننده، کیفیت و نوع فروشگاهی که مورد خرید و فروش قرار می‌گیرد، متفاوت باشد. همچنین قیمت آجر نسوز ممکن است در هر منطقه و شهری نیز متفاوت باشد. همچنین باید در نظر داشت که قیمت نصب آجر نسوز نیز باید به قیمت اصلی آجر اضافه شود.

 

نکات مهم در خرید آجرنسوز

◘ مقاومت در برابر حرارت

مقاومت در برابر حرارت، یکی از مهمترین ویژگی‌های آجر نسوز است. برای خرید آجر نسوز، باید به میزان مقاومت آن در برابر حرارت توجه شود و بهتر است آجری با مقاومت بالاتر انتخاب شود.

◘ نوع آجر نسوز

هر نوع آجر نسوز ممکن است برای کاربردهای خاص خود مناسب باشد. بهتر است با توجه به نیاز خود، نوع مناسبی انتخاب شود.

◘ ابعاد آجر نسوز

در خرید آجر نسوز باید به اندازه و ابعاد آن توجه شود. اندازه و ابعاد آجر نسوز باید با نیاز ساختمان و کاربرد آن سازگار باشد.

◘ قیمت آجر نسوز

قیمت آجر نسوز نیز در خرید آن مهم است. باید به قیمت آجر نسوز توجه کرد و با توجه به بودجه خود، آجر مناسبی را انتخاب کرد.

 

 

سخن پایانی

در نهایت، استفاده از آجرنسوز در ساخت و ساز و صنایع مختلف، به دلیل ویژگی‌های فوق العاده آن، بسیار مفید و اقتصادی است و می‌تواند به بهبود عملکرد و افزایش عمر مفید سازه‌ها و قطعات مختلف کمک کند. هیرکانا سازه با سابقه ی فعالیت در زمینه طراحی و اجرای پروژه های تجاری، اداری، مسکونی، بازسازی و مرمت ساختمان، طراحی و اجرا داخلی و... می تواند به شما کاربران گرامی مشاوره رایگان بدهد.

 

منابع:

https://civiltoday.com/civil-engineering-materials/brick/279-refractory-brick-fire-brick
https://www.vitcas.com/refractory-fire-bricks
https://theconstructor.org/question/what-are-refractory-bricks-and-mention-its-types/
https://www.archdaily.com/950115/what-are-refractory-bricks-and-what-are-they-for
https://www.corrosionpedia.com/definition/6647/refractory-brick
https://www.brickwoodovens.com/pages/fire-brick
https://dailycivil.com/refractory-bricks-advantages-disadvantages-uses/
https://www.britannica.com/technology/firebrick